GURUR VE ÖNYARGI - JANE AUSTEN KİTAP YORUMU

KÜNYE:

Adı: Gurur ve Önyargı

Orijinal Adı: Pride and Prejudice

Yazar: Jane Austen

Çeviren: Hamdi Koç

Yayınevi: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2015

 

Alıntılar:

-“Bu çok doğru,” diye cevapladı Elizabeth, “ben de gururunu kolayca affedebilirdim, benim gururumu yaralamasaydı.”

-Hafif bir eğilim gayet doğaldır, ama pek azımızda cesaret verilmeden gerçekten aşık olacak yürek vardır. On vakadan dokuzunda kadın için doğru olan hissettiğinden daha fazla sevgi göstermektir.

-“Böylece sevgisini tüketti,” dedi Elizabeth sabırsızca. “Aynı şekilde yenik düşen birçok kişi olmuştur. Şiirin aşkı yok etme yeteneğini ilk kim keşfetti merak ediyorum doğrusu!”

“Şiiri hep aşkın gıdası olarak düşünürdüm,” dedi Darcy.

“Sağlıklı, güçlü, iyi bir aşk için doğru olabilir. Zaten güçlü olan bir şeye her şey iyi gelir. Ama eğer zayıf, cılız bir eğilimse tatlı bir sone açlıktan öldürür onu.”

-“Hiçbir şey alçakgönüllü bir görünümden daha yanıltıcı değildir,” dedi Darcy. “Sık sık sadece düşünce dikkatsizliği, bazen de dolaylı bir övünmedir.”

-Gerçekten sevdiğim pek az insan var; hele saygı duyduğum daha az insan var. Dünyayı tanıdıkça hoşnutsuzluğum daha da artıyor; her geçen gün insan karakterinin tutarsızlığına ve akıllı, duygulu görünenlere bile güvenilmeyeceğine olan inancım güçleniyor.

-Sık sık kendi kibrimizden başka bir şey değildir bizi aldatan. Kadınlar hayranlığı olduğundan daha anlamlı sanıyorlar.

-Biraz benim felsefemi öğrenmelisiniz. Geçmişin sadece hatırlamaktan zevk aldığınız kadarını düşünün.

-Belki onu her zaman şimdiki kadar sevmedim. Ama böyle durumlarda iyi bir belleğe sahip olmak affedilir şey değildir. Bu benim de son hatırlamam olacak.

-“… İlk gelip burada yemek yediğinde seni benden o kadar utandıran neydi? Bilhassa, geldiğin zaman neden bana aldırmıyormuş gibi davrandın?”

“Çünkü ciddi ve sesssizdin; bana cesaret vermedin.”

“Ama gergindim.”

“Ben de öyle.”

“Yemeğe geldiğin zaman benimle daha çok konuşabilirdin.”

“Daha az hisseden biri konuşabilirdi.”

Ben Ne Düşünüyorum?

Kitabı geçen yıl ablama doğumgünü hediyesi olarak almıştım, o zamandan beri merak ediyordum evet, ama bir şekilde okumaya hiç yeltenmemiştim. Sanırım doğru zamanı beklemişim ki geçenlerde birdenbire Gurur ve Önyargı’yı okumak için içimde kuvvetli bir istek duydum.

İsim tartışmasına girecek olursak evet, ben de Gurur ve Önyargıcılardanım :) Aşk ve Gurur tamamen bir pazarlama stratejisi olsa gerek. Çünkü kitapta adındaki bu gurur ve önyargı ifadeleri belli kişilerde karşılığını buluyor ve tamamen onları yansıtıyor.

Ne çok şey engel oluyor değil mi birini sevmemize? Tanımadan önce hakkında kendimizce uydurup doğruluğuna inandığımız yargılar, tanıdıktan sonra da önceden söylediklerimiz için tepemize inen saçma sapan bir gurur. Sanırım “ilk defa gördüğümüz bir peynirin evsafı hakkında söz söylemekten kaçtığımız halde ilk rast geldiğimiz insan hakkında son kararımızı verip gönül rahatlığıyla öteye geçivermekten” vazgeçmeliyiz biraz da.

Kitaba başlamadan önce biraz kasıntı bir dil beklemiş olmalıyım ki esprili dili beni bir hayli şaşırttı. Özellikle karakterlerden Mr. Bennet’a, yani kızların babasına bayıldım! Sanırım kendi karakterimi bu kitabın karakterleriyle; bir tutam Jane, bir çimdik Mr. Darcy, bir avuç Elizabeth ve alabildiğince Mr. Bennet şeklinde özetleyebilirim :D Bu kitapta mutlaka kendinizden bir parça bulacaksınız.

Kitabın karakterleri her an her yerde görebileceğimiz tiplerden oluşuyor. Kendi aileniz ya da komşunuz olabilecek insanlardan. Nitekim olaylar da öyle. Gündelik yaşamı böyle güzel bir dille anlatabilmesi bile Jane Austen’ın ne kadar değerli bir yazar olduğunu kanıtlayacaktır. Bunu bilhassa Sunuş kısmındaki şu kısma binaen söylüyorum: “Austen, çatık kaşlı edebiyat çevrelerinde sık sık kayıtsız kalınan, biraz hafife alınan, çokça da ihmal edilen, hesapta genç kızların sevgisine terk edilen bir yazar olmuştur. Bilhassa, kendileri hayatta bir şey ortaya koyamayıp da beğenmeme yoluyla itibar kazanmaya eğilimli ya da toplumsallık takıntılı eleştirmenler tarafından.”

Bu kısım eleştirmenleri her an her yerde görebilirsiniz. En basitinden, gidin önünüze ilk çıkan kitapçıya, orada mutlaka eleştirdiği kitapların hiçbirini okumamış; ama onlar hakkında engin bilgileri varmışçasına ahkam kesen, “artık herkes de yazar oluyor bunlar hep kağıt israfı” diyen birilerine rastlarsınız. Doğru, bir insan her kitabı ya da her türü beğenmek zorunda değildir beğenemez de zaten. Çünkü hepimiz birbirimizden farklıyız. Ama neticede bir emek sarf edilmiş olan kitaplar hakkında kulaktan dolma bilgilerle bu kadar rahat konuşulamamalı bence. Evet, ben de zamanında bunu çokça yaptım. Belli bir grup okurları kendimce küçümsedim, onları okuyacaklarına hiç okumasınlar daha iyi diye falan düşündüm. Fakat sonra anladım ki bunca zaman okuduklarım bana bir şey katmış olsaydı böyle anlamsız bir düşünceye kapılmazdım. Bu yüzden o beğenmediğim tarzlara bir şans vermeyi denedim ve kendimi bunca zaman bu zevkten mahrum bıraktığım için bir hayli üzüldüm. Tabii bu demek değil ki her bulduğunuzu okuyun, para verin. Milyonlarca blog var, milyonlarca bookstagram, booktuber okuduklarını bizlerle paylaşıyor. Sadece biraz araştırın ve kendi zevkinize uyabileceğini düşünüyorsanız o türlere de bir şans verin.

Tekrar kitap eleştirisine dönecek olursak, tabii buraya kadar okuyabilecek kadar sabrınız olduysa :D Jane Austen gayet güçlü karakterler yaratmış diyebiliriz. Her türden insanı görmek mümkün. O dönem insanların ilgi alanı tamamen balolar ve evlenmek üzerine kaymış durumda sanırım. Tüm bunların içinde Mary gibi kitapkurdu bir kız karaktere yer verilmiş olması benim için çok sevindiriciydi. Çünkü bildiğimiz üzere, o dönem bir kızın kitap okuması yapıp yapabileceği en manasız şeydi. Sanırım Mary karakterini daha yakından tanımak isterdim.

Kitap hakkında ne anlatsam biraz spoiler kaçacağını hissettiğimden size önerim böyle fazla da bir şey bilmeden okuyun, gerçi bu ne kadar mümkün bilmiyorum :D

Sadece diyebilirim ki, her an tanık olabileceğiniz kadar basit, bir o kadar da edebi açıdan tatmin edecek sımsıcak bir hikaye istiyorsanız bu kitap tam size göre!

Puanlama:

-Kapak Tasarımı: 3/5 (%5)

Aslında ben bu Hasan Ali Yücel dizisinin tek tip kapak tasarımlarını sevmiyorum, ama bu kitaba yakıştığını düşündüğümden ortalama bir puan vermeyi uygun gördüm.        

-İsim – Kitap Uyumu: 5/5 (%5)

Gurur ve Önyargı.. Sanırım daha iyisi olamazdı.

-Özgün Konu – Özgün Anlatım: 5/5 (%30)

Konusu yukarda da bahsettiğim gibi her an karşılaşabileceğimiz şeylerden oluşuyor; ama Austen bunu kendine has anlatımıyla zenginleştirmeyi başarmış.

-Yazarın Dili:  5/5 (%30)

Gayet akıcı ve esprili. Üstelik Hamdi Koç’un çevirisini de çok beğendim, sizi olaylardan koparmıyor. Bu baskıyı tavsiye edebilirim.

-Kitabın Dünyası: 5/5 (%30)

Okurken karakterlerle birlikte sevinip, onlarla üzülüp heyecanlanıyorsanız sanırım kitap sizi fazlasıyla içine almıştır :)

Kitabın Puanı: 4,85 / 5