KIŞ MASALI – WILLIAM SHAKESPEARE KİTAP YORUMU

KÜNYE:

Adı: Kış Masalı

Orijinal Adı: The Winter’s Tale

Yazar: William Shakespeare

Çeviren: Özdemir Nutku

Yayınevi: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2014 

Alıntılar:

- Bir iş övülmedi mi ölür gider,

  Ondan sonra yapılacak binlerce iyi işi de yok eder.

  Övülmek bizim ödülümüzdür.

  Mahmuzlamakla bizi fazla koşturamazsınız,

  Ama tatlı bir öpücükle binlerce fersah yol aldırabilirsiniz.

-O dediğiniz doğru olsa bile,

  Onun kadar günahtır bu sözlerin tekrarı.

-Ha denizin gökteki aya boyun eğmesini yasaklayın,

 Ha ondaki çılgınca düşüncenin kurgusunu yeminler,

 Düşüncelerle sarsmaya kalkın; sonuç vermez;

 Kurgusunun temeli onun inancı üzerine atılmış,

 Bedeni ayakta kaldıkça o temel çökmez.

-Eritilmiş bir örümcek olabilir bir içki kadehinde

 Biri bunu içip gidebilir, ama zehirlenmez yine de,

 Çünkü bundan haberi yoktur;

 Ama o iğrenç şeyin kadehine konulduğunu gözlerinle görürsen

 Ve sen de onu içtiğini öğrenirsen,

 Hissedersin gırtlağının yandığını, midenin parçalandığını,

 Kusmaya çalışırsın kıvrana kıvrana.

-Ortada fol yok yumurta yokken

  İnsana kulp takmak için nasıl da uğraşıyorlar

-Umrumdaydı sanki, yoldan çıkmış olan ateşi yaktırandır,

  Ateşte yakılan değil.

-Şu anda hayat benim için acıdan başka bir şey değil,

 Buna da son verebilirim;

 Ama namus, benden sonra çocuklarıma kalacağından,

 Savaşacağım tek şeydir.

-Eğer birtakım tahminlerle,

 Kanıtlara dayanmayan kuşkularla suçlanacak olursam,

 Bu adalet değil zulümdür.

-Ama sen zorba, bunlar için pişman olman boşuna,

 Çünkü bunlar çok daha büyük senin acılarından.

-…gerçi iktidar inatçı bir ayıdır, yine de altınla halkayı burnuna geçirirsin.

-Ah Hermione, her şimdiki zaman

 Üstün bir geçmişten daha üstün olmakla övünür

-Bu manzarayı bütün dünya görseydi, yas evrensel olurdu.

-sakin bir uyku ne kadar benzemezse ölüme-

 Hazır olun, hayata bu kadar benzeyeni görmeye.

-Bu taş parçası, kendisinden daha taş olmakla

 Suçlamıyor mu beni?

SPOILER OLABİLECEK ALINTILAR:

-Leontes:

  Ama Paulina, Hermione’nin yüzü kırışık değildi,

  Bu kadar yaşlı değildi o.

  Paulina:

  Bu sanatçımızın kusursuzluğunu daha da ortaya çıkarıyor,

  On altı yıl önce ölmemiş de,

  Bugün de yaşıyormuş gibi göstermiş onu.

-Biliyorum yükseleceğim bu işi yapınca…

 Kutsanmış kralları öldürüp de yükselen

 Binlerce kişi varsa da dünyada…

 Yapamam ben bu işi.

 Madem böyle bir örnek ne tunçta, ne taşta, ne parşömende yazılı,

 Alçaklığın kendi “hayır” desin buna.

-Bunu krala bildirmek dürüstlük sayılsa bile bunu yapamam; bunu saklamak üçkağıtçılık olduğuna göre, ben de mesleğime sadık kalırım. 

Ben Ne Düşünüyorum?

Bir süredir kitap okuyamıyordum, ben de cumartesi gününü fırsat bildim ve Heybemdeki Huzur’un hediyesi olan Kış Masalı’na başladım. Başlamamla bitirmem bir oldu zaten. Tiyatro eseri okumayı öyle özlemişim ki… Buradan kendisine tekrar teşekkür ediyorum haftasonuma keyif verdiği için :) Ha bir de sınav dönemi tiyatro eseri okuma konusunda Gözde’ye hak vermeye başladım :)

İlk üç perde, drama fazlasıyla yer veren konuşmalarla doluydu. Bir insanın kıskançlığı, toplum baskısından, kendisiyle dalga geçilmesinden korkması nelere mâl oluyor bir kez daha gösterdi bana.

Kadınların sorunlarının geçen onlarca yıl boyunca hiç değişmediğini gördüm. O zaman da iftiraya uğrayan, bu yüzden her şeyini kaybeden kadınlar mevcut şimdi de. Hermione’nin acısını onunla paylaştım, sanki yanımdaki yamacımdaki bir kadın gibiydi o. Tek derdi çocuklarına bırakacağı namus mirası olan bir anneydi.

Zorbalığın nelere sebep olduğunu gördüm, kendi saplantılı fikirlerinden başka hiçbir şeyi duyup görmeyen insanların nelere yol açtığını…

Ama bir de Paulina vardı, o dönemde kralın karşısında bile doğru bildiğini savunan, sözünü esirgemeyen bir kadın. Zaman zaman bastırılmaya çalışılsa da doğru bildiği yolda yürüdü hep. Kitapta hayran olduğum karakterlerden biri oldu.

Dördüncü perde ve sonrasında ise daha masalsı bir havaya büründü hikaye. Okurken Pamuk Prenses’i hatırladım çokça :) Orada da Florizel en sevdiğim karakter oldu. Aşkı için çobana dönüşebilen bir prensti o…

Kitaptaki soyluluk zaman zaman canımı sıktı ve iyi ki o dönemin İngilteresinde falan yaşamamışım diye düşündüm. Bir yanda soyluluğun kasıntı ve sıkıcı dünyası, bir yanda birilerinin karşısında el pençe divan durmak zorunda oluş… İkisi de bana göre değildi. Üstelik soyluluk öyle hemen kazanabileceğiniz bir şey de değil, “soyluluk ancak üç kuşak sonra kabul edilebilirdi.”

Kitabın sonuna gelince, böyle bir hikayenin daha farklı bir sonu olabilirdi diye düşünüyorum. Shakespeare, konuyu Robert Greene’in Pandosto adlı yapıtından almış ve çevirmenin kitabın başındaki yazısından okuduğum kadarıyla Pandosto çok daha iyi bir sona sahipmiş. Keşke Shakespeare Pandosto’nun sonuna sadık kalsaymış. Zaten fazlasıyla alışıldık olan bir hikayeyi böyle bitirmenin bir anlamı yoktu diye düşünüyorum.

Sonuç olarak tiyatro okumayı sevenlere tavsiye edilebileceğim bir kitap, o dönemin İngilteresi hakkında da birsürü şey öğreniyorsunuz. (batıl inançlar, sosyal yapı..)  Ayrıca İş Bankası Kültür Yayınları tarafından basılan Özdemir Nutku çevirisini de güvenle satın alıp okuyabilirsiniz. Ama sonunda yaşayabileceğiniz hayal kırıklığı için kendinizi hazırlamalısınız.

Şunu da belirtmeliyim ki, kitabın başında çevirmen tarafından kaleme alınmış Oyun Üzerine bölümünü kitaba başlamadan önce okursanız kitapta yer alacak bütün olayları önceden biliyor olursunuz. Gerçi Shakespeare bu, konudan değil, konuyu kaleme alıştan zevk alınacak bir oyun; ama yine de o kısmı sona saklarsanız hikayeyi daha çok sever, daha heyecanlı okursunuz diye düşünüyorum :)  Ee hepimizin masallara ihtiyacı var :)

Puanlama:

-Kapak Tasarımı: 3/5 (%5)

Şimdi buna ne diyeyim bilemedim İş Bankası’nın klasik kapağı bu :) Ama yine de kitaba yakışmış olduğu için fazla puan kırmıyorum :)

-İsim – Kitap Uyumu: 5/5 (%5)

İsim konusunda hakkını yemeyelim, bir masal anlatmış bize Shakespeare, acıklı bir masal; çünkü “kış için acıklısı daha uygun.”

-Özgün Konu – Özgün Anlatım: 4/5 (%30)

Konu zaten farklı bir eserden alınmış ayrıca aşina olduğumuz bir konu, ama anlatımı tabii ki hoştu.

-Yazarın Dili:  5/5 (%30)

Yazarın diline ne diyebilirim ki :)

-Kitabın Dünyası: 5/5 (%30)

Kitabın dünyası beni içine aldı evet fazlasıyla soylu hissetmeye başlamıştım :D

Kitabın Puanı:  4,6 / 5