1984 – GEORGE ORWELL KİTAP YORUMU

KÜNYE:

Adı: 1984

Orijinal Adı: Nineteen Eighty-Four

Yazar: George Orwell

Çeviren: Celâl Üster

Yayınevi: Can Yayınları

Sayfa Sayısı: 350

Alıntılar:

-Parti geçmişe el koyabiliyor ve şu ya da bu olayın hiçbir zaman olmadığını söyleyebiliyorsa, bu hiç kuşkusuz işkenceden de, ölümden de beter bir şeydi.

-İnsan, kendi belleği dışında hiçbir kayıt olmayınca en belirgin gerçeği bile nasıl kanıtlayabilirdi ki?

-Belki de, deli dedikleri tek kişilik bir azınlıktı. Bir zamanlar dünyanın güneşin çevresinde döndüğüne inanmak nasıl delilik belirtisi olarak görüldüyse, şimdi de geçmişin değiştirilemeyeceğine inanmak delilik belirtisi olarak kabul ediliyordu. Bu inancı bir tek kendisi taşıyor olabilirdi ve eğer öyleyse, o zaman delinin tekiydi. Ama deliliği pek dert etmiyordu, onu asıl ürküten yanılıyor olabileceğiydi.

-Gerilimli anlarda insanın bir dış düşmana karşı değil de, hep kendi bedenine karşı savaştığını fark ediyordu.

-“Aslında hiçbir şey fark etmezdi,” dedi.

 “Öyleyse neden pişmansın itmediğine?”

 “Sırf, bir şey yapmayı hiçbir şey yapmamaya yeğlediğim için. Şu oynadığımız oyundan kazançlı çıkmamız olanaksız. Kimi yenilgiler kimilerinden daha iyi olabilir, o kadar.”

-Açıkçası, Parti’nin dünya görüşü, onu hiç anlayamayan insanlara çok daha kolay dayatılıyordu. Gerçekliğin en açık biçimde çarpıtılması böylelerine kolayca benimsetilebiliyordu, çünkü kendilerinden istenenin iğrençliğini hiçbir zaman tam olarak kavrayamadıkları gibi, toplumsal olaylarla yeterince ilgilenmedikleri için neler olup bittiğini de göremiyorlardı. Hiçbir şeyi kavrayamadıkları için hiçbir zaman akıllarını kaçırmıyorlardı. Her şeyi yutuyorlar ve hiçbir zarar görmüyorlardı, çünkü tıpkı bir mısır tanesinin bir kurşun bedeninden sindirilmeden geçip gitmesi gibi, yuttuklarından geriye bir şey kalmıyordu.

-Hiçbir yararı olmayacağını bile bile insan kalmanın çok önemli olduğunu düşünüyorsan, onları yendin demektir.

-Ama amacınız hayatta kalmak değil de insan kalmaksa, sonuçta ne fark ederdi ki? Duygularınızı değiştirmeleri olanaksızdı; siz kendiniz bile değiştiremezdiniz duygularınızı, isteseniz bile. Yaptığınız, söylediğiniz ya da düşündüğünüz her şeyi en küçük ayrıntısına kadar açığa çıkarabilirlerdi; ama nasıl işlediğini sizin bile bilmediğiniz, yüreğinizin içi, sırrını korurdu.

-Hiyerarşik toplumun varlığı, uzun sürede, ancak yoksulluk ve cehalete yaslanarak sürebilirdi.

-Gerçekten sürekli olacak bir barış, sürekli bir savaşla aynı kapıya çıkardı.

-Yüksek kesimdekiler yerlerini hep koruyacaklarsa, ağır basan zihin hali denetimli çılgınlık olmalıdır.

-Kimse devrimi korumak için diktatörlük kurmaz; diktatörlük kurmak için devrim yapar. Zulmün amacı zulümdür. İşkencenin amacı işkencedir. İktidarın amacı iktidardır.

Ben Ne Düşünüyorum?

Şule Abla ve Nail Art in Wonderland harika bir etkinlik başlattılar. Her ay bir kitap seçiyoruz ve hep beraber okuyoruz. Sonra da o ayın son günü katılan bütün bloggerlar yorumlarını paylaşıyor. İşte bu da etkinliğin ilk kitabı. Etkinlik hakkında daha fazla bilgi için tık :)

1984, uzun zamandır kitaplığımda bekleyen; ama bir türlü okuyamadığım kitaplardandı. Sanırım biraz da okuması zor olacak diye korkuyordum. O yüzden bu etkinlik benim için harika bir fırsat oldu. Ve ne kadar saçma bir düşünceye kapıldığımı anladım. Çünkü sınav dönemim yaklaşıyor olmasa oturup bir günde bitireceğim bir kitaptı. Resmen elimden bırakmak için kendimle savaşmam gerekti :)

George Orwell harika bir distopya yaratmış. En fecisi de günümüz dünyasıyla olan korkutucu benzerliği.

Dünya artık 3 ülkeden oluşuyor ve ana karakterimiz Winston da Okyanusya’da yaşıyor. Ülke bir partinin egemenliğinde ve Big Brother (Büyük Birader) de partinin somutlaşmış hali. Gerçekte böyle bir insan olmuş mu olmamış mı o bile belli değil. Sadece sevgiyi, saygıyı soyut bir partidense bir insana yöneltmek çok daha kolay.

Winston Gerçek Bakanlığı çalışanlarından. Yaptıkları iş tam olarak geçmişi değiştirmek. Mesela geçen hafta Büyük Birader bir şey söylemişse ve bu hafta aksi ortaya çıkmışsa Gerçek Bakanlığı çalışanları oturup Büyük Birader’in söylevini, istatistikleri değiştiriyorlar. Hatta bugün parti Avrasyayla savaşta olduğunu söylüyorsa sanki ezelden beri onunla savaşta görünmesi için gece gündüz çalışıyorlar. Böylece partinin haklılığı olabilecek her şekilde kanıtlanmış oluyor.

Üstelik insanlar tüm bunlara alışmakta hiç de zorluk çekmiyorlar. 5 dakika öncesine kadar gerçek saydıkları şeyleri partinin tek sözüyle silip atabiliyor, sanki önceden beri şimdiki halini biliyor gibi davranıyorlar.

Bütün bunların ortasında yaşadıklarına anlam veremeyen karakterimiz, dış görünüş açısından parti mensubuymuş gibi davranıyor. Onlar bağırıp çağırdıkça bağırıp çağırıyor, onlar coştukça o da coşuyor. Fakat iç dünyası bambaşka bir halde. Yüz ifadesinde tek bir değişiklik olsa tele ekranlar tarafından fark edilme, buharlaştırılma tehlikesi oluyor. Buharlaştırılınca, her şeyden, tüm kayıtlardan siliniyor, hiç yaşamamış sayılıyorsunuz.

İşte biz de Winston’ın gerçeği bulma çabalarına ortak oluyoruz. Önsözde şöyle bir tespit var: “Her şeyin tümüyle devletin denetiminde olduğu, bellekten yoksun bırakılmış, her türlü muhalefetin yok edildiği bir toplum tehlikesine karşı bir uyarı niteliğinde…” Tam olarak bu.

Distopya seven, günümüz dünyası hakkında düşünmek isteyen ya da sadece gerçekten seveceği bir kitap okumak isteyen herkese tavsiye ederim. Lütfen daha fazla bekletmeyin, pişman olmayacaksınız :)

Puanlama:

-Kapak Tasarımı: 5/5 (%5)

Muazzam!         

-İsim – Kitap Uyumu: 5/5 (%5)

Tam puan!

-Özgün Konu – Özgün Anlatım: 5/5 (%30)

Okuduğum en özgün kitaplardan diyebilirim.

-Yazarın Dili:  5/5 (%30)

Orwell her kitabında kendini bana daha da çok sevdiriyor. Hem kolay okunan hem de bu kadar anlamlı bir kitabı dünyaya kazandırdığı için kendisine teşekkür etmek isterdim :)

-Kitabın Dünyası: 5/5 (%30)

Sizi içine alıyor ve bırakmak istemiyor. Öyle ki kitaptan uzak durabilmek için büyük bir çaba sarf etmeniz gerekiyor.

Kitabın Puanı: 5/5